Author :
Abstract
Bu çalışmanın amacı okul öncesi öğretmenlerinin değerler eğitimine yönelik beklenti ve tutumlarını belirlemektir. Çalışmada veri toplamak amacıyla öğretmenlerin değerler eğitimine yönelik görüşlerini belirlemek için araştırmacı tarafından oluşturulmuş yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma Malatya ili Battalgazi ilçesinde bulunan anaokullarındaki alt, orta ve üst sosyo-ekonomik bölgedeki anaokulu ve anasınıflarında görev yapan 49 öğretmen ile gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler ses kayıt cihazı ile kayıt altına alınmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre saygı, sevgi, yardımlaşma değerleri öğretmenlere göre okul öncesi eğitimde verilmesi gereken değerler arasında en çok tercih edilen değerlerdir. Öğretmenlerin çoğu okullarında aylık olarak belirledikleri değerleri etkinlerinde ele almış ve özel bir değerler eğitimi programı uygulamamışlardır. Öğretmenler, değerleri en çok etkinliklerinde drama yöntemi ile kazandırmayı tercih etmişlerdir. Ayrıca, değerleri etkinliklerde somutlaştıramama, aileler ile yeterince işbirliği içinde olamama ve gerekli materyalleri bulamama öğretmenlerin değerlerin edinimi sürecinde yaşadıkları sıkıntılar olmuştur. Öğretmenlerin büyük çoğunluğu değerler eğitimi konusunda kendilerini kısmen yeterli bulmuşlardır.
Keywords
Abstract
The aim of this study is to determine the expectations and attitudes of preschool teachers towards values education. In order to collect data in the study, a structured interview form created by the researcher was used to determine the opinions of the teachers about values education. The study was conducted with 49 teachers working in kindergartens and nursery schools in the lower, middle and upper socio-economic region in the Battalgazi districts of Malatya province. Interviews were recorded with voice recorder. The descriptive analysis method was used for the analysis of the data obtained. Based on the study results, according to teachers, the values of respect, love and solidarity are the most preferred values among those that should be given in preschool education. Most of the teachers discussed the values that they set monthly in their schools in their activities, and did not implement a special values education program. Teachers mostly preferred to provide values in their activities using the drama method. In addition, the inability to concretize values in activities, inadequate cooperation with families, and failure to find the required materials were the problems that teachers encountered during the acquisition of values. The vast majority of teachers found themselves partially adequate in values education.
Keywords
- Akbaş, O. (2004). Türk mili eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının (değerlerinin) ilköğretim ikinci kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Akto, A., & Akto, S. (2017). Okul öncesi değerler eğitiminde kullanılan yöntem ve teknikler (Nitel bir araştırma). E-Şarkıyat İlmi Araştırmaları Dergisi, 9(2), 1074–1095.
- Aral, N., & Kadan, G. (2018). 2013 Okul Öncesi Eğitim Programının değerler eğitimi bağlamında incelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 2(1), 113–131.
- Aydın, M. Z. (2014). Okulda değerler eğitiminin ilkeleri ve sorunları. Uluslararası İnsani Değerlerin Yeniden İnşası Sempozyumunda, sunulan bildiri, Erzurum.
- Aydın, M. Z., & Gürler, Ş. A. (2012). Okulda değerler eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Balat U. G., & Dağal, B. A. (2009). Okul öncesinde değerler eğitimi ve etkinlik örnekleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
- Çeli̇kkaya, T., & Fi ̇loğlu, S. (2014). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin değere ve değer eğitimine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(4), 1541-1556.
- Erkuş, S., & Yazar, T. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitim programındaki değerler eğitimine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (20), 196211.
- Fichter, J. (1990). Sosyoloji nedir? (Çelebi N, Çev.). Konya: Toplum Yayınları.
- Fidan, K. N. (2013). Sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi: Nitel bir araştırma. International Journal of Social Science, 6(3), 361-388.
- Gündüz, M., Aktepe, V., Uzunoğlu, H., & Gündüz, D. D. (2017). Okul öncesi dönemdeki çocuklara eğitsel oyunlar yoluyla kazandırılan değerler. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 6270. doi:10.21666/muefd.303856
- Güngör, E. (1998). Ahlak psikolojisi ve sosyal ahlak. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
- Hökelekli, H. (2013). Ailede, okulda, toplumda değerler psikolojisi ve eğitimi. İstanbul: Timaş Yayınları.
- İmamoglu, E. O., & Aygün, Z. K. (1999). 1970’lerden 1990’lara değerler: Üniversite düzeyinde gözlenen zaman, kuşak ve cinsiyet farklılıkları. Türk Psikoloji Dergisi, 14(44), 1-18.
- Kaya, Y., & Antepli, S. (2018). Okul öncesi dönemde yaratıcı drama yoluyla değerler eğitimi. Yaratıcı Drama Dergisi 2018, 13(2), 237–250.
- Kozikoğlu, İ. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin değerler eğitimine ilişkin tutum ve görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(4), 2698–2720.
- Kurtulmuş, M., Tösten, R., & Gündaş, A. (2014). İlköğretim 1. kademe öğretmenlerinin değerler eğitimi sürecinde karşılaştıkları sorunlar. Değerler Eğitimi Dergisi, 12(27), 281-305.
- Kuşdil, M. E., & Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). Türk Öğretmenlerinin değer yönelimleri ve Schwartz değer teorisi. Türk Psikoloji Dergisi, 15, 42–76.
- Kuzu, K. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin değerler eğitimi hakkındaki görüşleri ve bu görüşlerin sınıf içi uygulamalara yansıması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
- MEB. (2010). Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı İlk Ders Genelgesi (No: 53). Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
- MEB. (2014). 19. Milli Eğitim Şurası. Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
- Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and ımplementation. John Wiley & Sons.
- Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2nd edition). CA: Thousand Oaks, Sage Publications.
- Ogelman, H. G., & Sarikaya, H. (2015). Okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin değerler eğitimi konusundaki görüşleri: Denizli ili örneği. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (29), 81-100.
- Özensel, E. (2014). Sosyolojik bir olgu olarak değer. Y. S. Zavalsız (Ed.), Değerler Eğitimi içinde. İstanbul: Ensar yayınları.
- Patton, M. Q. (2002). Qualitative Evaluation and Research Methods (3. bs.). California, US: Thousand Oaks, Sage Publications, Inc.
- Rokeach, M. (1973). The nature of human value. New York: The Free Press.
- Sapsağlam, Ö., & Ömeroğlu, E. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin eğitim programlarında değerler eğitimine yer verme düzeylerinin belirlenmesi. International Journal of Eurasia Social Sciences, 6(21), 244–264.
- Schaefer, M. P. (2012). Determining methods for teaching character education in elementary schools (Yayımlanmamış phd thesis). Northcentral University, Arizona.
- Schwartz, S. H. (1992). Universals in the content and structure of values: Theoretical advances and empirical tests in 20 countries. Advances İn Experimental Social Psychology, 25, 1-65.
- Stake, R. E. (1995). The art of case study research. CA: Sage.
- Thompson, M. (2011). Developing moral values in children: Observations from a preschool. Ife PsychologIa, 19(2), 394–411.
- Tokdemir, M. A. (2007). Tarih öğretmenlerinin değerler ve değer eğitimi hakkındaki görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
- Türk, İ. (2009). Değerler eğitiminde saygı (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
- Uygun, S. (2013). Değerler eğitimi program tasarılarının değerlendirilmesi (Antalya örneği). Mediterranean Journal of Humanities, 3(2), 263-277. doi:10.13114/MJH/201322483
- Uzun, M., & Köse, A. (2017). Okul öncesi eğitimde değerler eğitiminin uygulanmasına yönelik öğretmen görüşleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 305-338.
- Üner, E. (2011). Okul öncesi eğitim programındaki 36-72 aylık çocuklara farklılıklara saygı eğitimi kazandırmanın öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. bs.). Ankara: Seçkin Yayınları.
- Yiğittir, S., & Keleş, H. (2011). Sosyal bilgiler dersinde değer eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri. Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi, 40(189), 144–155.
- Yüksel, İ. S. (2006). İlköğretim vatandaşlık ve insan hakları eğitimi dersinde öyküleri kullanmanın duyuşsal özelliklerin kazandırılmasına etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
